«Περιπλάνηση στον Ουτοπικό χώρο της Αρχιτεκτονικής» Αργυρίου Αιμιλία (ΠΕ08)

ΤΟΜΕΙΣ ΕΝΔΙΦΕΡΟΝΤΟΣ: Κινήματα σκέψης/τέχνης πολιτιστική κληρονομιά, Τέχνη και περιβάλλον Τέχνη και Τεχνολογία

ΕΙΣΑΓΩΓΗ -ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ

Η ανάδειξη του κοινωνικού ρόλου της τέχνης και η ευαισθητοποίηση των παιδιών σε θέματα περιβαλλοντικού σχεδιασμού και αισθητικής, είναι οι κυριότεροι και απώτεροι σκοποί μιας σειράς δράσεων που θα λάβουν χώρα στο σχολείο μας, στα πλαίσια ενός διαθεματικού project με αφετηρία την Αισθητική Αγωγή και πιο συγκεκριμένα τα Εικαστικά. Το πρόγραμμα έχει ως χρονικό ορίζοντα το διάστημα Νοεμβρίου-Μαΐου και εξελίσσεται σε παράλληλους τομείς που όμως αλληλοσυσχετίζονται εννοιολογικά. Στο project που θα εκπονηθεί θα συμμετάσχει μια μικτή

ομάδα μαθητών από τις τρείς τελευταίες τάξεις, με τελικό στόχο την δημιουργία: α) τρισδιάστατων κατασκευών από εύπλαστα υλικά με αντικείμενο μελέτης τα αρχιτεκτονήματα, β) μιας σειράς

κολάζ και ψηφιακά επεξεργασμένων φωτογραφιών που θα αξιοποιηθούν ως προσχέδια για τις μακέτες, και γ) τη δημιουργία τοιχογραφίας σε διαδρόμους του σχολείου ως αισθητική παρέμβαση στον περιβάλλοντα χώρο. Δίνοντας έμφαση στην πλαστική "ενότητα" μεταξύ των διαφόρων μορφών εικαστικής έκφρασης που μπορεί να επιτευχθεί, θέλουμε να δείξουμε τον

άρρηκτο δεσμό της τέχνης με τον βιωμένο χώρο, αφού κάθετι που δημιουργείται εκ του μηδενός,

έχει πάντα δυνατότητες επέκτασης στο περιβάλλον.

Το κατασκευασμένο περιβάλλον είναι πάντοτε μια πηγή έμπνευσης για το μάθημα των Καλλιτεχνικών και παρά το γεγονός ότι τα Εικαστικά, εκ των πραγμάτων, κατέχουν ένα μικρό μέρος στο σχολικό πρόγραμμα, θεωρήσαμε σκόπιμο να διερευνηθεί αυτή η πτυχή του πολιτισμού τόσο από τη σκοπιά της τέχνης, παλαιότερης και σύγχρονης, όσο και -κυρίως- από τη σκοπιά της τεχνολογίας, αντιμετωπίζοντας τη δεύτερη ως μια δημιουργία και αυτή. Ως προς την παιδαγωγική αξία του, ένα project με αυτόν τον προσανατολισμό, διδάσκει τον κάθε συμμετέχοντα να είναι δημιουργικός σε όποια δραστηριότητα και αν εμπλακεί, ανεξαρτήτως του μέσου που χρησιμοποιεί για να εκφράσει την ιδέα του και φυσικά να είναι δημιουργικός και κατά την ίδια τη διαδικασία μάθησης.

Η Αρχιτεκτονική, ως μια τέχνη που για αιώνες θεωρήθηκε "μητέρα" των εικαστικών τεχνών δείχνει την κοινωνική και οικονομική οργάνωση κάθε τόπου και κοινωνίας, όπως και τις αντιλήψεις, τις

πεποιθήσεις και  παραδόσεις και εν γένει τον τρόπο ζωής των ανθρώπων. Ως αφηρημένη έκφραση κάποιου ιδεώδους, μπορεί να παρομοιαστεί με τη Μουσική (μιλάμε π.χ. για ρυθμό στη Μουσική αλλά και στην Αρχιτεκτονική) ενώ έχει βρεί ακόμα έκφραση και στην τέχνη του Κινηματογράφου, σχέση που γίνεται αντιληπτή μέσα από το μεταφορικό "ξεδίπλωμα" των χώρων που βιώνουμε ως θεατές ενός έργου σαν μια ψευδαίσθηση πολλαπλών επιπέδων (αφού υπάρχει η παράμετρος του χρόνου). Σε αυτή την ιδιότητα οφείλουμε και τον χαρακτηρισμό "ουτοπικός", κάτι που

αξιοποίησαν πολλλοί καλλιτέχνες-αρχιτέκτονες στην ιστορία αλλά και σύγχρονοι, ταυτίζοντας το βίωμα της Αρχιτεκτονικής με μια ονειρική κατάσταση.  Ανάμεσα στο "εγώ" (προσωπική έκφραση) και το "εμείς", βρίσκεται η Αρχιτεκτονική που συνδυάζει στην πραγματικότητα, αισθητική και λειτουργικότητα και δεν προβάλει απλά και μόνο την προσωπικότητα του δημιουργού, αλλά

ενδιαφέρεται να καλύψει και τις ανάγκες ενός συνόλου ανθρώπων. Η επιστήμη της μηχανικής

καθόρισε την πορεία της Αρχιτεκτονικής -η οποία σταδιακά απέβαλλε κάθε διακοσμητικό στοιχείο (σαν κάτι άχρηστο και ξένο και που θεωρήθηκε απλά "φορετό")- κάτι που είχε φυσικά αντίκτυπο και στις εικαστικές τέχνες.

Συνοψίζοντας, μπορούμε να πούμε ότι η καινοτόμος δράση που θέλουμε να αναπτύξουμε, διαπραγματεύεται την έννοια του χώρου ποικιλοτρόπως και ενδιαφέρεται για:

·    τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό και την αισθητική των δημόσιων κτισμάτων τόσο του παρελθόντος όσο και του σήμερα (αναρωτώμενοι για τη θέση της τέχνης στην καθημερινή ζωή).

·    τον τρόπο με τον οποίο τα νέα τεχνολογικά μέσα και υλικά διαμορφώνουν συνεχώς  όχι μόνο την αρχιτεκτονική αλλά και τα καλλιτεχνικά έργα.

·    το ρόλο της ψηφιακής τεχνολογίας στην εξέλιξη των διαφόρων καλλιτεχνικών μορφών, ανιχνεύοντας το κατά πόσο διακριτά είναι πλέον τα όρια μεταξύ των τεχνών (καλών και εφαρμοσμένων) στο σύγχρονο κόσμο.

Μέσα από τις τρείς αυτές πτυχές, μπορεί να γίνει αντιληπτό ότι ο ιδεατός χώρος της τέχνης δεν απέχει πολύ από αυτόν της επιστήμης, αφού και οι καλλιτεχνικές δραστηριότητες κάθε μορφής, αναπτύσσουν ισόρροπα τόσο τη διαισθητική όσο και τη λογική σκέψη των παιδιών.

Αφορμή για το θέμα μας στάθηκε αρχικά το κτίριο της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Ρόδου, όπου στεγάζεται το σχολείο μας, η μελέτη του οποίου και ο σχεδιασμός επιτοίχιας διακόσμησης για αυτό, θα αποτελέσουν ένα ημι-αυτοτελές "υποπρόγραμμα" της εν λόγω δράσης. Ως μια αναλαμπή του Ιστορικισμού-Εκλεκτικισμού της Αρχιτεκτονικής της Ιταλοκρατίας, το Μέγαρο Ακαδημίας ερχόταν σε αντίθεση με τα τεχνολογικά επιτεύγματα της εποχής. Το σχολείο μας βρίσκεται σε έναν

από τους πιο τουριστικούς προορισμούς στην Ελλάδα, τόπος με ποικίλες πολιτισμικές επιρροές, και δείγματα αρχιτεκτονικής τόσο με συμβολισμούς, όσο και σύγχρονα επιβλητικά μινιμαλιστικού ύφους κτίρια. Αν και το θέμα του project δεν έχει καθαρά τοπικό χαρακτήρα, η συνύπαρξη του παλαιού με το καινούριο στην πόλη της Ρόδου, μας δίνει πλούσια ερεθίσματα για τη μελέτη ενός γενικότερου πολιτισμικού φαινομένου, μέσα από την ιστορική του εξέλιξη.

Θα εντοπίσουμε λοιπόν σε ποιές ιστορικές περιόδους υπήρξε  σύνθε ση  των τεχνών και για ποιούς λόγους κάθε φορά (π.χ. Κλασσική εποχή, Μπαρόκ, Μοντερνισμός, Μεταμοντερνισμός), φέρνωντας ταυτόχρονα παραδείγματα:

1) καλλιτεχνών που έχουν επέμβει στο φυσικό και κατασκευασμένο περιβάλλον με γλυπτικά έργα μεγάλης κλίμακας,

2) καλλιτεχνών των οποίων έργα κοσμούν δημόσιους χώρους όπως π.χ. σταθμούς μετρό,

3) πρωτοπόρων Αρχιτεκτόνων που αντλούν ιδέες από την τέχνη μένοντας όμως πιστοί και στην αρχή της λειτουργικότητας, που ήταν σύνθημα του φονξιοναλισμού (functionalism) των αρχών του 20ου αιώνα.

Παρακάτω σκιαγραφώνται τα υποθέματα σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο, ενώ πρέπει να επισημανθεί ότι δεν υπάρχει γραμμική πορεία στην ιστορία των τεχνών. Και γι’ αυτό

το project της Αισθητικής Αγωγής δεν πρέπει να συνδεθεί με την (παραδοσιακή)

μεθοδολογία διδακτικής μαθημάτων όπως η Ιστορία που υπάρχει "αρχή-μέση -τέλος". Αυτό είναι κάτι που θα αναδείξουμε μέσα από τη μέθοδο εργασίας κατά την οποία θα ξεκινάμε από μία περίπτωση μνημείου-αναλύοντας τα μορφικά στοιχεία του- ώστε να σχηματίσουμε σταδιακά και να διατυπώσουμε μια "θεωρία" για αυτό, με κριτικό όμως πνεύμα.

Υποενότητες του περιεχομένου του προγράμματος

·    Ο ρόλος της διακόσμησης στα αρχιτεκτονήματα (παραδείγματα από Αρχαία Ελλάδα, Ευρωπαϊκό Κλασσικισμό, Ρομαντισμό, Εκλεκτικισμό, Art Nouveau, Art Deco, Μεταμοντέρνα τέχνη).

·    Η "επαναστατική Αρχιτεκτονική" της εποχής του Διαφωτισμού και οι συμβολισμοί της.

·    Η βιομηχανική επανάσταση, τα πρώτα έργα των μηχανικών (19ου αι.) και η Αρχιτεκτονική στο Μοντέρνο κίνημα (κοινωνικές προεκτάσεις).

·    Αρχιτεκτονική χωρίς εθνική ταυτότητα: Σχολή Bauhaus.

·    Αρχιτεκτονική και Δημοκρατία: το κίνημα του Κονστρουκτιβισμού.

·    Η σχέση της Αρχιτεκτονικής με τον Κινηματογράφο και η έννοια του "χωροχρόνου".

·    Δημιουργούμε τα δικά μας, φανταστικά αρχιτεκτονήματα σε μικρογραφία: α) φάση: με ψηφιακά μέσα και β) φάση: με κατασκευή μακέτας.

·    Η σύγχρονη τέχνη ως σύνθεση τεχνών: έργα τέχνης προορισμένα για την αισθητική αναβάθμιση δημόσιων χώρων, ή ως κοινωνικός σχολιασμός: η "Installation Art, και η "Land Art".  Υπάρχουν όρια μεταξύ "υψηλής" και "εμπορικής" τέχνης;

·    Επιστροφή του διακοσμητισμού στην Αρχιτεκτονική. Αισθητικές παρεμβάσεις σε δημόσιους

χώρους με προεκτάσεις στην δημιουργία επιτοίχιου έργου σε διαδρόμους του σχολείου.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

Mέθοδος project, oμαδοσυνεργατική, διεπιστημονική και βιωματική προσέγγιση. Θα δοθεί έμφαση στη διαδικασία μάθησης και στους τρόπους διερεύνησης τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο.

Ως εκπαιδευτικό υλικό θα χρησιμοποιηθούν: παρουσιάσεις, εκπαιδευτικά βίντεο, φύλλα εργασίας, σημειώσεις από σχετική βιβλιογραφία, προσαρμοσμένες στο Δημοτικό. Ως προς τη θεωρία γίνεται συνδυσμός παρουσιάσεων από τον διδάσκοντα, και ελεύθερης ή ημικατευθυνόμενης διερεύνησης από τους μαθητές. Οι παρουσιάσεις που θα γίνονται ανα ενότητα, θα λειτουργούν είτε σαν αφόρμηση για καλλιτεχνικές δραστηριότητες, είτε ως κατακλείδα αλλά και ενισχυτικά σε ενδιάμεσα στάδια του project.

Για κάθε υποενότητα που εξετάζεται, θα ακολουθεί εργαστηριακή δραστηριότητα με σκοπό την καλλιέργεια της συνθετικής και κριτικής σκέψης των παιδιών και όχι την αντιγραφή. Ανάλογα με

την ηλικία των παιδιών θα εστιάζουμε κάθε φορά περισσότερο σε μία συνιστώσα. Οι μικρότεροι μαθητές, δείχνουν ζωηρότερο ενδιαφέρον για τη Μοντέρνα τέχνη και γενικότερα για ό,τι δείχνει πιο εξωπραγματικό ενώ οι μεγαλύτεροι είναι πιο επιδέξιοι στο να αποδώσουν ένα θέμα με λεπτομερειακή ακρίβεια.

Το πρόγραμμα δεν θα περιλαμβάνει σε μεγάλο βαθμό δραστηριότητες ζωγραφικής. Ως προς το κομμάτι που αφορά την Εικαστική-εργαστηριακή έρευνα, ο χρόνος θα αφιερωθεί για δραστηριότητες που περιλαμβάνουν:

Ø  Ασκήσεις μετάπλασης μιας ιδέας από τη γλυπτική στη δισδιάστατη επιφάνεια και το

αντίστροφο, με αφορμές τα  κινή μα τα  τέ χ νη ς  που ήρθαν πολύ κοντά στα ζητήματα της

Αρχιτεκτονικής και μεταξύ των οποίων υπάρχει ομοιότητα ύφους.

Ø  Ανάλογες μετατροπές έργων με τη χρήση Photoshop, ή επεξεργασία φωτογραφιών από διάφορους χώρους με μοντάζ, σαν προσχέδια μακέτας. Η ψηφιακή επεξεργασία εικόνων στο εργαστήριο Πληροφορικής, είναι αναπόσπαστο μέρος του προγράμματος και δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί όταν γίνονται άλλα μαθήματα.

Ø  Κατασκευή μακετών μικρής-μεσαίας κλίμακας, ενός ιδανικού περιβάλλοντος ως εξέλιξη

των προηγούμενων εργασιών.

Ø  Ελεύθερη απόδοση σε τρισδιάστατες εφαρμογες ή/και ανάγλυφα κολάζ, γνωστών στην ιστορία αρχιτεκτονημάτων.

Ø  Δημιουργία τοιχογραφίας στο εσωτερικό χώρων του σχολείου (ώρες λειτουργίας

Ολοημέρου).

Τόσο στο κομμάτι του προγράμματος που αφορά κατασκευές, όσο και στο κομμάτι που αφορά τη διακόσμηση, ανιχνεύονται οι κλίσεις των μαθητών ώστε η κάθε ομάδα να ασχοληθεί με την κατάλληλη δραστηριότητα.

ΧΡΗΣΗ ΤΠΕ:

Ως μια ξεχωριστή προσέγγιση στην διδασκαλία των Εικαστικών, η ψηφιακή επεξεργασία εικόνας με τις διάφορες ασκήσεις προοπτικής παραμόρφωσης μέσω των ΤΠΕ, και σε συνδυασμό με την προσπάθεια απόδοσης του πλασματικού κόσμου σε τρισδιάστατη κατασκευή (ύστερα από μελέτες φωτογραφιών), είναι εξαιρετικά πολύπλοκη και οπωσδήποτε ενισχύει την αντιληπτική ικανότητα των παιδιών.

ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ:

Ως επέκταση της προηγούμενης δράσης, η διαδικασία προσαρμογής μιας εικαστικής ιδέας σε πραγματική κλίμακα –συγκεκριμένα στο σχολικό χώρο (σαν αυτός να είναι έτοιμος καμβάς) - θέτει επίσης νέες προτεραιότητες στη δημιουργία καλλιτεχνικού έργου, εξασκώντας τα παιδιά στην καθημερινή παρατήρηση και στη σύλληψη του περιβάλλοντα χώρου σαν ένα έργο καθεαυτό.

Λόγω του ότι το κτίσμα -ως κλασικίζουσας τεχνοτροπίας- έχει σχετικά στενά παράθυρα και όχι τις

μεγάλες γυάλινες επιφάνειες των σύγχρονων κτιρίων, γεννιέται αμέσως το αίσθημα "εγλωβισμού". Η προσπάθεια λοιπόν θα εστιαστεί στο να βρεθεί μια χρυσή τομή, μεταξύ της αναγκαιότητας για αναζήτηση ενός ακόμα διακοσμητικού στυλ με ποικίλες αναφορές ώστε να

εναρμονίζεται με το αρχιτεκτονικό ύφος του κτιρίου, και στην ανάγκη να αποκτήσει το εσωτερικό πιο μοντέρνα και ευχάριστη για τα παιδιά όψη, που να δίνει την εντύπωση του ανοίγματος προς τον έξω χώρο. Βέβαια στην περίπτωση του δημόσιου χώρου τίθενται πολλά διλήμματα σχετικά με τη δημιουργία. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται να δοθεί στους τυχόν συμβολισμούς ή τις συνδηλώσεις που μπορεί να προκύψουν κατά την αποτύπωση οποιουδήποτε θέματος σε δημόσιο χώρο, εξετάζοντας προσεκτικά τη θεματολογία και τον τρόπο σχεδιασμού. Ιδέες μπορούν να αντληθούν από τις διάφορες κατασκευές που ήδη είχαν κάνει την εμφάνισή τους την εποχή ανοικοδόμησης του κτιρίου και οι οποίες υπήρξαν πρωτοποριακές για την εποχή τους αλλά και

από την καλλιγραφία της αραβικής και ισλαμικής τέχνης του 19ου αιώνα (εμφανής επιρροή στα

κτίσματα της Ρόδου).

Η δημιουργία ευχάριστου περιβάλλοντος έχει μεγάλη σημασία για τους μαθητές που παραμένουν για ένα μεγάλο κομμάτι της ημέρας στο σχολείο. Με την αισθητική παρέμβαση  ε νθαρρύνε τα ι

 τα υτό χ ρο να  κα ι  η συμμετο χ ή ο λοέ να  κα ι περισσ ότε ρω ν παιδιώ ν  μέ σα α πό  το Ολο ή με ρο , σαν  μια

 συμβολή  στη ν  προσω πική  το υς α νά πτυξη . Η τοιχογράφηση θα είναι εφικτό να πραγματοποιείται μόνο μετά το τέλος της πρωινής ζώνης, ώστε το σχολείο να είναι άδειο.

Στο σύνολο τους όλες οι δραστηριοτήτες του project αποσκοπούν στην ενίσχυση της αυτενέργειας των μαθητών μέσα από τη μελέτη του πολυδιάστατου φαινομένου της Αρχιτεκτονικής, ενώ ταυτόχρονα καλλιεργείται πνεύμα συνεργατικότητας-ομαδικότητας με τον επαναπροσδιορισμό των δασκαλο-μαθητικών σχέσεων και επικοινωνίας, μέσα από τη βιωματική μάθηση. Πιθανό και η ίδια η επικαιρότητα να δώσει το έναυσμα για μια παρέμβαση. Αυτό το στοιχείο κάνει το project

«ανοιχτό» και δυναμικά εξελίξιμο κάτι που θα φανεί μόνο σε βάθος χρόνου, οπότε είναι δύσκολο να πεί κάποιος σε ποιό σημείο το πρόγραμμα έχει ολοκληρωθεί. Προεκτάσεις π.χ. βρίσκει και στην εικονική πραγματικότητα. Δυστυχώς όμως μια σχολική χρονιά ίσως να μην φτάνει για όλο το φάσμα δραστηριοτήτων.

ΠΕΔΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΜΕ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΛΛΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ

Η Μελέτη Περιβάλλοντος της Δ΄τάξης αφιερώνει ενότητες στα διάφορα δημόσια έργα όπως γέφυρες, το ίδιο και τα Εικαστικά Δ΄τάξης. Η Γεωγραφία των μεγαλύτερων τάξεων μας

οδηγεί στην μελέτη των διαφόρων μνημείων και αξιοθεάτων της Ευρώπης και σε συνάρτηση με την Ιστορία μπορούν να διεξαχθούν συμπεράσματα για τους παράγοντες διαμόρφωσης των χαρακτηριστικών γνωρισμάτων των αρχιτεκτονημάτων που εξετάζονται. Στα Εικαστικά των τάξεων Ε΄και ΣΤ΄Δημοτικού ως πρόσφορες δραστηριότητες παρουσιάζονται οι κατασκευές, για τις οποίες αφιερώνεται αντίστοιχη ενότητα. Οι Νέες Τεχνολογίες αξιοποιούνται για τα προσχέδια μακέτας με φωτομοντάζ και κατά την εφαρμογή θα υπάρχει καθοδήγηση από τον διδάσκοντα. Ανεξάρτητα όμως από τη διδαχθείσα ύλη των άλλων γνωστικών πεδίων τους, οι μαθητές και των τριών τάξεων ανταποκρίνονται σε σχεδιαστικές σπουδές που ανατίθενται και ενδιαφέρονται για την επιτοίχια διακόσμηση του σχολείου.

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ

Στα πλαίσια του project θα κληθεί τουλάχιστον ένας επαγγελματίας του χώρου της Αρχιτεκτονικής και ένας Εικαστικός καλλιτέχνης με ενδιαφέρον για την Αρχιτεκτονική ή με πρότερη εμπειρία σε αυτήν. Υποστηρικτική θα μπορούσε να είναι η συνεργασία με την Κινηματογραφική Λέσχη Ρόδου. Επίσης, ανάλογα με το πρόγραμμα των περιοδικών εκθέσεων του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Ρόδου, θα διοργανωθεί εκπαιδευτική επίσκεψη σε αυτό, ενώ μπορεί να αξιοποιηθεί και η πολυήμερη εκδρομή του σχολείου, για επισκέψεις σε χώρους ανάλογου ενδιαφέροντος (όπως π.χ. για Αθήνα τα Μουσεία: Design, Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Βυζαντινό και Χριστιανικό, Μουσείο Ηρακλειδών κ.α.) αλλά και στην  Aνώτατη Σχολή Καλών Τεχνών για τη βιβλιοθήκη της και

τα διάφορα εργαστήρια όπως της Ψηφιακής Τέχνης, και της Χαρακτικής που λόγω της

επικινδυνότητάς της η τελευταία δύσκολα εφαρμόζεται στο Δημοτικό.

ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

1ος ΜΗΝΑΣ

Η ζωγραφική και η γλυπτική ως διακοσμητικές τέχνες στην Αρχαία Ελλάδα, τον Ευρωπαϊκό Κλασσικισμό, το Ρομαντισμό, τον Εκλεκτικισμό, τα κινήματα Art Nouveau και Art Deco, καθώς και στη σύγχρονη βιομηχανική αισθητική.

Αντιπαραβάλουμε τη Μοντέρνα Αρχιτεκτονική του 20ου αιώνα, όπου η ζωγραφική και η γλυπτική αυτονομούνται ως τέχνες.

Δραστηριότητα: Δημιουργία σχεδίων από διάφορους ρυθμούς και σύγχρονες κατασκευές για αναζήτηση μορφών που θα αξιοποιηθούν στην τοιχογραφία.

2ος ΜΗΝΑΣ

Πρώτες αφαιρετικές αρχιτεκτονικές συνθέσεις των Boullee, Ledoux (Διαφωτισμός) . Ο φανταστικός αρχιτεκτονικός χώρος στη φωτογραφία, τον κινηματογράφο αλλά και τα κινήματα του Κυβισμού και του Φουτουρισμού στη ζωγραφική, ως έκφραση της ιδέας του

"χωροχρόνου".

Δραστηριότητα: Προσχέδια για μακέτα με Η/Υ, στα οποία μελετάμε αρχιτεκτονικά στοιχεία, κάνουμε μοντάζ και χρησιμοποιούμε τη διαφάνεια. Αντίστοιχα η ομάδα διακόσμησης έχει

ξεκινήσει το επιτοίχιο έργο το οποίο είναι σε εξέλιξη.

3ος ΜΗΝΑΣ

Η βιομηχανική επανάσταση, τα πρώτα έργα των μηχανικών (19ου αι.) και η Αρχιτεκτονική στο

Μοντέρνο κίνημα. Η Σχολή του Bauhaus και το κίνημα του Κονστρουκτιβισμού.

Δραστηριότητα: Δημιουργία μικροκατασκευών με αφορμή τα κτίρια που μελετήσαμε, και με χρήση ποικίλων υλικών. Επίσκεψη επαγγελματία από το χώρο των πολιτικών μηχανικών ή αρχιτεκτόνων μηχανικών.

4ος ΜΗΝΑΣ

Ανατρέχουμε σε καλλιτεχνικά κινήματα του ΄70 ("Installation Art, "Land Art"), και στη Bienalle Αρχιτεκτονικής. Διερευνάται τέλος ο ρόλος της σύγχρονης τέχνης στην συνειδητοποίηση των ορίων ή μη μεταξύ της εικαστικής έκφρασης ως  "υψηλής" τέχνης και και της εμπορευματοποιημένης τέχνης.

Δραστηριότητα: Το πρόγραμμα εξελίσσεται εργαστηριακά, με ζωγραφική στο σχολικό χώρο και

κατασκευές. Εδώ θα αξιοποιήσουν οι μαθητές τις εργασίες που έκαναν με χρήση Η/Υ για να φτιάξουν δικά τους αρχιτεκτονικά σύνολα σαν μακέτες, ανάγλυφα κολάζ με τη χρήση και μέρους των φωτογραφιών ή/και σε συνδυασμό με χρωμάτισμα. Πραγματοποιείται παράλληλα επίσκεψη από εικαστικό καλλιτέχνη με προηγούμενη ενασχόληση την αρχιτεκτονική ή τις

καλλιτεχνικές εγκαταστάσεις.

5ος ΜΗΝΑΣ

Εστιάζουμε στη ζωγραφική τοίχου, μελετώντας ταυτόχρονα περιπτώσεις καλλιτεχνικών έργων μεγάλης κλίμακας,  προορισμένα για την αισθητική αναβάθμιση δημόσιων χώρων. Προβολή

ντοκυμαντέρ με ανάλογο θέμα.

6ος ΜΗΝΑΣ

Διάχυση στην τοπική κοινωνία. Προετοιμασία παρουσίασης με σχετική εισήγηση και βιντεοσκόπηση του χώρου που θα έχει επιζωγραφιστεί κατά τη διάρκεια του project, στον οποίο θα γίνει και η συνολική έκθεση των λοιπών εργασιών (μακέτας, κολάζ και και φωτογραφίας), ενδεχομένως με ταυτόχρονη προβολή ψηφιακά επεξεργασμένων σχεδίων η οποία θα γίνει σε συγκεκριμένα σημεία της τοιχογραφίας σαν ενίσχυση της ψευδαίσθησης του βάθους.

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ ΥΛΙΚΟ:

-Κατασκευές από διάφορα ανακυκλώσιμα, βιομηχανικά υλικά επεξεργασμένες και ζωγραφικά, με θέμα τα αρχιτεκτονήματα.

-Σειρά από φωτογραφίες ψηφιακά επεξεργασμένες με μοντάζ

-Αισθητική παρέμβαση εντός του σχολικού χώρου με τοιχογραφία.

-Παρουσίαση Powerpoint με το σύνολο των δραστηριοτήτων.

-Κείμενα.

Βιβλιογραφία:

Αργκάν Τζούλιο Κάρλο : «Η Μοντέρνα Τέχνη», Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, ΑΣΚΤ, 2006

Arnason H.H. «Ιστορία της Σύγχρονης τέχνης», εκδ. Παρατηρητής, Θες/νίκη, 1995

Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Παρισιού (μετ. Μαρία Καραγιάννη) «Ομάδες, Κινήματα, Τάσεις, της

Σύγχρονης Τέχνης μετά το 1945», ΕΞΑΝΤΑΣ 1991.

Γκόμπριχ : «Τέχνη και Ψευδαίσθηση», εκδόσεις Νεφέλη, 1995

Λάββας Γ.Π. : «Σύντομη Ιστορία της Αρχιτεκτονικής, 19ος-20ος αιώνας», UNIVERSITY STUDIO PRESS,

Θεσ/νίκη, 1996

Μάριο Ντε Μικέλι : «Οι πρωτοπορίες της τέχνης του 20ου αιώνα», εκδ. Οδυσσέας

Μαυρομμάτης Εμμανουήλ: «Τα προλεγόμενα της ανάλυσης. Συστήματα της σύγχρονης τέχνης», εκδ. Παρατηρητής, Θες/νίκη, 1993

Mπούρας Χαράλαμπος, «Μαθήματα Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής Α΄τόμος, εκδ. Συμμετρία, 1991

Mπούρας Χαράλαμπος, «Ιστορία της Αρχιτεκτονικής Β΄τόμος, Αρχιτεκτονική στο Βυζάντιο, στο

Ισλάμ, στη Δυτική Ευρώπη κατά το Μεσαίωνα», Μέλισσα, 1994

Ρόμπερτ Φυρνώ Τζόρνταν, «Ιστορία της Αρχιτεκτονικής», εκδ. ΥΠΟΔΟΜΗ, 1981

ΥΠ.ΠΟ. Διεύθυνση Βυζαντινών και μεταβυζαντινών αρχαιοτήτων, «Η Οθωμανική Αρχιτεκτονική στην Ελλάδα», εκδ. Λιβάνη, 2008

Φόργκας Εύα, «Bauhaus, Ιδέες και πραγματικότητα», εκδ. Νησίδες, 1999

Χαραλαμπίδης Άλκης: «Η τέχνη του 20ου αιώνα», UNIVERSITY STUDIO PRESS, Θες/νίκη, 1990

Bachelard Gaston: “The poetics of space”, Beacon Press Books, 1994

Bachelor David: “Chromophobia”, Reaktion books, 2002

Calatrava Santiago catalogo, Generalitat Valenciana, 2001

Gilbert-Rolfe Jeremy: “Beauty and the Contemporary Sublime”, Alworth Press 1999

Rothko Marc : “The artist’s reality. Philosophy of art” YALE UNIVERSITY PRESS, 2004

Rush Michael: “New Media in late 20th century Art”, Thames & Hudson, 2003

Vidler Anthony: “The Architectural Uncanny’ essays in the modern unhomely”, MIT PRESS, 1992



ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΙΟΥΝΙΟΣ 2015